Nền
dân chủ Hoa Kỳ bị thử thách, vẫn vững như bàn thạch.
Thiện
Ý
Cuộc biểu tình quy mô lớn của hàng ngàn
người dân Hoa Kỳ ngày 6-1-2021 ở thủ đô Washington đã biến thành bạo động, khi
họ kéo đến trụ sở quốc hội ở đồi Capital; nơi đang diễn ra cuộc họp lưỡng viện
quốc hội để thông qua các phiếu bầu cử tri đoàn toàn quốc và công bố kết quả bầu
cử, ai đã đắc cử tổng thống thứ 46 của
Hoa kỳ, theo đúng thủ tục hiến định và luật định.
I/-
Diễn biến thử thách.
Đoàn biểu tình lên đến hàng trăm ngàn người
từ nhiều tiểu bang kéo về theo hiệu triệu của ứng viên tổng thống Cộng Hòa
đương nhiệm Donald Trump. Họ tập trung tại một địa điểm không xa tòa nhà quốc hội
liên bang, với rừng cờ, biểu ngữ và hô vang những khẩu hiệu hậu thuẫn ứng viên
tổng thống Cộng Hòa Donald, tố cáo bầu cử
gian lận và phủ nhận kết quả bầu cử mà lưỡng viện quốc hội đang họp để thông
qua và công bố kết quả chính thức.Vì thế đoàn biểu tình đã nồng nhiệt chào đón ứng
viên tổng thống Donald Trump khi xuất hiện trên khán đài lộ thiên nơi biểu tình
và nghe Ông nhắc lại lý do phủ nhận kết quả bầu cử vì có gian lận bầu cử.Một sự
gian lận mà tổng thống Trump đánh giá là tồi tệ chưa từng có đã đánh cắp hàng
triệu phiếu bầu của ông cho ứng viên Dân Chủ Joe Biden.Vì thế Ông kêu gọi đoàn
biểu tình hãy kéo đến trụ sở quốc hội để hậu thuẫn cho các nghị sĩ dân biểu đồng
quan điểm đang họp để phủ nhận kết quả bầu cử ở các tiểu bang ông thua phiếu bầu
cử tri vì có gian lận.Ông nói cũng sẽ có mặt với họ ở đó, nhưng sau đó không biết
vì lý do gì ứng viên tổng thống Donald Trump đã lên xe trở về Nhà Trắng, thay
vì đến tham dự với đoàn biểu tình ngoài tòa nhà quốc hôi liên bang.
Sau lời kêu gọi của ứng
viên tổng thống Donald Trump, đoàn biểu tình đã kéo đến trụ sở quốc hội liên
bang cách địa điểm biểu tình không xa. Lúc đầu, đoàn biểu tình vẫn tuần hành và
tụ tập trước trụ sở quốc hội liên bang một cach ôn hòa thể hiện quyền biều tình
theo đúng luật định. Thế nhưng vào khoảng 4 giờ chiều (giờ Washsington) ngày 6-1-2020, sau khi được biết cuộc họp lưỡng
viện bên trong, Phó tổng thống đương nhiệm làm nhiệm vụ theo thủ tục hiến định,
bắt đầu tuyên đọc các phiếu cử tri đoàn của các tiểu bang bầu cho ứng viên tổng
thống nào theo đúng kết quả bầu phiếu của cử tri đoàn mỗi tiểu bang. Điều này
trái với mong đợi của ứng viên tổng thống Donald Trump và khoảng 75 triệu cử
tri đã bầu cho ông nói chung, đoàn biểu tình nói riêng. Vì tất cả nỗ lực cuối
cùng này là muốn tạo áp lực quần chúng hổ trợ cho một số nghị sĩ dân biểu đồng
minh đang họp bên trong muốn “lật kèo kết
quả bầu cử” bằng năng quyền hiến định. Nhưng nay diễn tiến kiểm nhận và công
bố kết quả bầu cử theo đúng thủ tục hiến định đang theo chiều hướng kết quả sau
cùng phù hợp với kết quả từng được giới truyền thông công bố: ứng viên đắc cử với
306 phiếu bầu cử tri đoàn, với hơn 81 triệu phiếu bầu cử tri sẽ là tổng thống
thứ 46 của Hoa Kỳ; so với kết quả 232 phiếu bầu cử tri đoàn, với khoảng 75 triếu
bầu cử tri cùa ứng viên tổng thống thất
cử Donald Trump. Vì thế, một số người biểu tình đã vượt hàng rào an ninh, kéo
theo hàng ngàn người biểu tình tràn vào bên trong tòa nhà nhằm phản đối và ngăn
chặn các nghị sĩ và dân biểu lưỡng viện quốc hội đang họp để thông qua kết quả
phiếu bầu của các cử tri đoàn toàn quốc và công bố ai sẽ đắc cử Tổng thống thứ
46 của Hoa Kỳ, nhiệm kỳ 2020-2024.
Một số phần tử quá
khích đã đạp đổ hàng rao an ninh, tấn công nhân viên công lực và đập phá cửa
kính,xâm nhập vào tận bên trong phòng họp chung của Quốc hội và phòng làm việc
của các chuyên viên, nhân viên hành chánh.Rất may là các vị dân cử và các
chuyên viên, nhân viên hành chánh phục vụ trong quốc hội đã kịp di tản đến nơi
an toàn trong tòa nhà phức hợp, đã có hàng trăm năm tuổi; nơi đặt trụ sở của cơ
quan lập pháp cao nhất và là biểu tượng thiêng liêng của nền dân chủ Hoa Kỳ..
Sau khoảng 2 giờ đồng hồ
quậy phá của các phần tử cực đoan trong đoàn người xâm nhập,trật tự được vãn hồi;
nhờ lực lượng cảnh sát an ninh cho tòa
nhà quốc hội được tăng cường hổ trợ của vệ binh quốc gia và sự trợ giúp của cảnh
sát, mật vụ vùng lân cận.Theo tin truyền thông sơ khởi, đã có một phụ nữ tuyến đầu xâm nhập bị chết
vì trúng đạn của lực lượng an ninh từ bên trong bắn ra, ba người khác chết vì dị
ứng khói cay và môi trường đông người chen lấn. Về phía lực lượng an ninh bảo vệ
quốc hội cũng có một số người bị thương và một người bị chết sau đó vì vết
thương quá nặng.
Nhìn cảnh tượng hàng
ngàn người biểu tình xâm nhập vào tòa nhà quốc hội, quậy phá gây cảnh tan hoang đã gây kinh hoàng, bất bình, phẫn nộ
trong nhân dân Hoa Kỳ, sự kinh ngạc của công luận thế giới và là cơ hội cho các
chế độ độc tài mỉa mai, diễu cợt.Bởi vì, không ai ngờ được, cảnh tượng như thế lại có thể xẩy ra ở nơi tôn nghiêm, được
dân chúng Hoa Kỳ coi là biểu tượng uy quyên quốc gia và tính ưu việt của nền
dân chủ Hoa Kỳ từng được thế giới ngưỡng phục, tôn vinh.
Nhìn quang cảnh biểu
tình biến thành bạo loạn, chúng tôi liên tưởng đến luận điểm cộng sản
Marxist-Leninnist về đấu tranh giành chính quyền.Luận điểm rằng cách mạng là sự
nghiệp của quần chúng nhân. Cuộc cách mạng giành chính quyền của quần chúng
nhân dân nhất định thắng lợi, khi nổ ra trong tình thế cách mạng chin muồi.Thức
tế những người cộng sản Nga đã vận dụng sức mạnh quần chúng làm cuộc cách mạng
cướp được chính quyền Nga hoàng, thiết lập chế độ cộng sản Liên bang cộng hòa
xã hội chủ nghĩa Xô-Viết (1917). Rồi thì vào năm 1991, sau 74 năm xây dựng xã hội
chủ nghĩa thất bại, những người cộng sản Bolsevick Nga phản tỉnh đã lại dùng sức
mạnh quần chúng bao vây viện Duma (quốc hội Liên Xô) lật độ được chế độ độc tài
XHCN, dân chủ hóa đất nước. Nhiều người tự hỏi, không rõ những người tổ chức biểu
tình biến thành bạo động tấn công vào quốc hội liên bang Hoa Kỳ hôm 6-1-2020 có
mang ý đồ cướp chính quyền theo kiểu cộng sản hay không? Liệu các cuộc điều tra hậu biểu tình bạo loạn
để quy trách cho các kẻ chủ mưu có quan tâm đến nghi ngờ này? Nhưng có điều, nếu
những kẻ chủ mưu biểu tình bạo loạn cướp chinh quyền theo kiểu cộng sản, thì thật
sai lầm. Vì không bao giờ có được “tình thế cách mạng chín muồi” tại Hoa Kỳ. Vì
chế độ dân chủ pháp trị vững mạnh của Hoa Kỳ luồn điều hòa được quyền lợi giữa
các giai cấp xã hội sống chung; không bao giờ có tình trạng mâu thuẫn giữa giai
cấp thống trị (tư bàn) và các giai cấp bị trị đến tột cùng, không thể điều hòa
để trợ thành đối kháng (một mất một còn) giữa giai cấp thống trị và bị trị.
Thành ra, có thể khẳng
định không sợ sai lầm, rằng qua biến cố đen tối ngày 6-1-2020, không ai mong đợi
này, nền dân chủ Hoa Kỳ đã chỉ có thêm một thử thách. Nhưng đây không phải là thử thách lần đầu tiên, cũng
chưa phài là thử thách cuối cùng. Vì trong quá khứ lịch sử hơn 244 năm lập quốc
(1776-2020), nền dân chủ Hoa Kỳ cũng đã từng bị thử thách nhiều lần. Nhưng đây
có lẽ là lần thử thách táo bạo đầy tính mạo hiểm chưa từng có.Tuy nhiên, trên
thực tế, một lần nữa đã chứng minh nền dân chủ pháp trị Hoa Kỳ vẫn vững như bàn
thạch.
II/-Nền
dân chủ Hoa Kỳ bi thử thách thế nào?
Nền dân chủ Hoa Kỳ bị
thử thách qua tiến trình tranh cử và bầu cử tổng thống Hoa Kỳ nhiệm kỳ
2020-2024.
Thử
thách về nguyên tắc sinh hoạt dân chủ đã ổn cố hàng thế kỷ qua, đã trở thành
truyền thống bầu cử hài hòa, tốt đẹp của nền dân chủ Hoa Kỳ.
Đó là nguyên tắc ứng cử,
tranh cử và bầu cử tự do, công bằng cho mọi công dân; hoàn toàn khác với các chế
độ độc tài hay dân chủ giả hiệu. Các chính trị gia, các chính đảng muốn nắm quyền
phải thông qua tranh cử bằng vương đạo. Nghĩa là, dùng lý lẽ và thành tích để
chứng minh nhân cách năng lực, tư cách đạo đức, để thuyết phục tìm sự tín nhiệm
của đa số cử tri để thắng cử qua phiếu bầu của họ; theo nguyên tắc đa số thắng
thiểu số,thiểu số phải phục tùng đa số. Nhưng thiểu số có quyền khiếu nại theo
luật bầu cử trước các cơ quan thẩm quyền để bảo lưu quyền lợi, ý kiến của mình.
Nếu có lý do chính đáng đủ làm đảo ngược kết quả bầu cử, thiểu số trở thành đa
số sẽ thắng cử.Trong hầu hết các cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ trước đây,
nguyên tắc sinh hoạt dân chủ đã diễn ra hiệu quả hài hòa đúng theo tiến trình
trên.
Trong cuộc tổng tuyển cử
năm 2020 vừa qua, bầu cử các chức vụ dân cử như nghị sĩ, dân biểu liên bang
cũng như tiểu bang đã diễn ra và kết thúc tốt đẹp theo đúng hiến định và pháp định.
Duy chỉ có bầu cử tổng thống và phó tổng thống nhiệm kỳ 2020-2024 thì gặp thử
thách, khi liên danh ứng tổng thống và phó tổng thống thất cử không thừa nhận liên
danh tổng thống và phó tổng thống thắng cử, với lý do có gian lận bầu cử ở các
tiểu bang mà liên danh này thua phiếu liên danh thắng cử.Sự từ chối này là hợp
pháp vì là quyền chấp nhận hay không chấp nhận, quyền khiếu tố khiếu nại của
công dân, hay của ứng cử viên thất cử theo luật bầu cử.Việc giải quyết các khiếu
tố khiếu nại này cũng đã được giải quyết bởi cơ quan có thẩm quyền, theo đúng
tiến trình luật định.Vì vậy thử thách này đã được vượt qua để có thêm bằng chứng
thực tế về sự vững mạnh của nền dân chủ Hoa Kỳ; mà chúng tôi cụ thể hóa qua
hình tượng“vững như bàn thạch”.
Thật vậy, quyền khiếu tố,
khiếu nại của công dân, đã được thực hiện qua đội ngũ hùng hậu các luật sư của
liên danh thất cử. Họ đã khởi sự trận chiến pháp lý ngay khi có kết quả sơ khởi
bầu cử do giới truyền thông đưa ra.Đội
ngũ pháp lý này, theo ước tính của giới truyền thông, đã khởi kiện khoảng 60 vụ
kiện lớn nhỏ về gian lận bầu cử trước các cơ quan thẩm quyền là tòa án các cấp
tiểu bang liên bang, tối cao pháp viện tiểu bang cũng như liên bang. Nhưng hầu
hết các vụ kiện này đều đã bị Tòa án các cấp tiểu bang và liên bang bác khước.
Vì các luật sư của ứng viên Trump đã không đưa ra được bằng chứng khả tín, hội
đủ các yếu tố cấu thành tội gian lận bầu cử có tính hệ thống,trên diện rộng, có
thể làm thay đổi kết quả bầu cử cục bộ (các
phòng phiếu địa phương) hay toàn cuộc (kết
quả bầu cử Tiểu bang hay Liên bang).
Qua phán quyết về khiếu
tố các vụ kiện, tính độc lập của các tòa án đã được thử thách, cho thấy tính độc
lập của các tòa án. Vì các phán quyết hầu hết bất lợi cho ứng viên Cộng Hòa là
tổng thống đương nhiệm Donald Trump. Mặc dầu ông có ưu thế đang nắm quyền, với
đa số các thẩm phán, chánh án ngồi xử là đảng viên Cộng Hòa do chính tổng thống
Trump bổ nhiệm.Sự thể này cho thấy nguyên tắc tam quyền phân lập (Lập pháp, hành pháp và tư pháp, độc lập
song không biệt lập) của nền dân chủ pháp trị Hoa Kỳ thực sự vững mạnh, bền
vững và phát huy hiệu quả thực dụng
trong sự vận hành, quân bình quyền lực, trong cơ cấu công quyền quốc gia.(trái ngược với tam nhiệm phân lập tập quyền
trong tay dộc đảng hay nhà độc tài).
Chính nhờ sự vững mạnh,
bền vững được xây đắp, từng bước củng cố hàng thế kỷ qua, mà nền dân chủ Hoa Kỳ,
đã vượt qua được mọi thử thách lớn nhỏ, để có vị thế một cường quốc dân chủ
hàng đầu, với vai trò lãnh đạo thế giới được thừa nhận ngày nay. Đồng thời, đã
trở thành một chế độ dân chủ pháp trị mẫu mực cho nhiều quốc gia nói theo và là
ước mơ của nhiều dân tộc trên hành tinh này hướng tới.
III/-Sự
vững mạnh thực sự của nền dân chủ pháp trị Hoa Kỳ
Cuộc biểu tình ngày 6-1-2020 vừa qua là hợp
pháp. Sau đó, đã biến thành bạo động, bạo loạn phi pháp, là một thử thách mới
nhất, nghiêm trọng nhất trong lịch sử các cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ.Nhưng
thử thách này một lần nữa đã được khắc phục rât nhanh sau khoảng 2 giờ đồng hồ.
Quốc hội đã tái họp và đã hoàn thành nhiệm vụ hiến định là thông qua và công bố
kết quả bầu cử của các cử tri đoàn toàn quốc. Liên danh ứng cử tổng thống và
phó tổng thống của đảng Dân Chủ là Joe Biden
và Kamala Harris đẵ đắc cử tổng thống
và phó tổng thống thứ 46 của Hoa Kỳ.Tình hình an ninh chính trị tại thủ
đô Washington tái lập rất nhanh, bằng các biện pháp dân chủ pháp trị, không sử
dụng bạo lực đàn áp biểu tình bạo loạn như trong các chế độ độc tài, mà vẫn vãn
hội trật tự rất nhanh. Hiện tại tình hình toàn quốc Hoa Kỳ vẫn ổn định và sinh
hoạt bình thường. Nhân dân Hoa Kỳ đang
chờ đón liên danh đắc cử Joe Biden và Kamala Harris sẽ tuyên thệ nhậm chức
vào ngày 20-1-2021 tới đây. Tất nhiên, cơ quan hành pháp Hoa Kỳ vẫn tiếp tục
làm nhiệm vụ chấp pháp với những kẻ chủ mưu hay hành động phạm pháp vượt quá giới
hạn của quyền biểu tình biến thành bạo loạn trong ngày 6-1-2020 vừa qua. Việc
làm này để thể hiện sức mạnh của nền dân chủ pháp trị Hoa Kỳ trước mọi thử
thách bất cứ khi nào, bất cứ từ đâu tới (nội
loạn cũng như ngoại xâm).
Thiên Ý
Houston,
ngày 11-1-2021