HỆ QUẢ CHUYẾN THĂM VIỆT NAM CỦA TỔNG THỐNG HOA KỲ BARACK OBAMA.

HỆ QUẢ CHUYẾN THĂM VIỆT NAM CỦA TỔNG THỐNG HOA KỲ BARACK OBAMA.

Thiện Ý

     Chuyến thăm Việt Nam của Tổng Thống Hoa Kỳ Barack Obama ra  ba ngày, từ 23 đến 25 -5-2016 và được đánh giá là đã diễn và kết thúc tốt đẹp cho cả đôi bên Mỹ-Việt. Nói theo con buôn  là “vừa lòng khách đến, hài lòng khách đi”; hay nói theo văn chương bình dân là “vui vẻ cả làng”. Vậy hệ quả của chuyến đi này như thế nào xét theo một không gian Biển Đông và tương quan ba chiều Mỹ-Việt-Trung?

    Nhận định tổng quát, trong bối cảnh một không gian Biển Đông đã và đang tạo ra mối quan hệ song phương ngày càng phức tạp và đầy mâu thuẫn trong mối tương quan ba chiều giữa Mỹ-Việt, Mỹ - Trung và Việt-Trung. Sự thể này xuất phát kể từ sau khi Trung Quốc ỷ mạnh hiếp yếu, bất chấp luật pháp và tập quán quốc tế, từng bước có những hành động xâm chiếm trắng trợn hầu hết biển đảo tại Biển Đông, đưa đến tranh chấp chủ quyền với một số quốc gia trong vùng, trong đó có Việt Nam. Trước tình thế này, dù không có tranh chấp gì về chủ quyền biển đảo với Trung Quốc, nhưng Hòa Kỳ có quyền lợi quốc gia ( hàng hải và an ninh, quốc phòng..), nên đã có lời nói và hành động can thiệp, nhằm ngăn cản và đòi buộc Trung Quốc từ bỏ tham vọng, tuân thủ luật pháp quốc tế, với cường độ đối đầu công khai ngày một gia tăng theo mức độ và tính chất lần chiếm biển đảo trắng trợn trên thực tế của Trung Quốc.

     Chiến lược xoay trục về Châu Á và nỗ lực tạo thế liên minh kinh tế (TPP) và an ninh, quốc phòng song phương cũng như đa phương với các quốc gia trong vùng của Hoa Kỳ có lẽ không ngoài mục đích bao vây, gián chỉ tham vọng đất đai, biển đảo của Trung Quốc, dù trước mắt Hoa Kỳ đang có những quyền lợi kinh tế song phương đáng kể và là con nợ tài chánh có trọng lượng của Trung Quốc.

     Việt Nam là một trong những nạn nhân của nước láng giềng bá quyền Trung Quốc, có vị thế chiến lược quan trọng mà Hoa Kỳ muốn tạo cơ hội cho Việt Nam tham gia vào các liên minh kinh tế và  an ninh quốc phòng, nên đã vượt qua chủ trương chống cộng cố hữu, chấp nhận khác biệt chế độ chính trị để hình thành quan hệ đối tác toàn diện với nhà cầm quyền CSVN. Đồng thời, Việt Nam cũng có nhu cầu muốn được tham gia vào các liên minh này để có khả năng tự vệ và được bảo vệ, nhưng lại  sợ Trung Quốc nổi giận trừng phạt vì những vướng mắc chẳng chịt của quá khứ và lệ thuộc nặng nề Trung Quốc trong hiện tại về chính trị, quân sự, kính tế tài chánh.Chính sự mâu thuẫn, phức tạp nhiều mặt trong quan hệ với Trung Quốc mà đảng và nhà cầm quyền CSVN đã và đang phải theo đuổi đối sách hai mặt.Một mặt, trên nguyên tắc vẫn phải tuyên xưng tình hữu ngụy Việt-Trung “đời đời bền chặt” và thực tế vẫn  phải làm những việc hữu nghị để chứng tỏ, song song với những lời nói và hành động phản kháng yếu ớt mỗi khi bị Trung Quốc lấn chiếm biển đảo thuộc chủ quyền Việt Nam hay tấn công, ngăn cản, phá hủy tầu bè ngư cụ, sát hại ngư dân Việt Nam đang đánh bắt cá trong vùng biển bao đời nay thuộc chủ quyền Việt Nam. Hà Nội dường như chẳng đặng đừng đã và đang phải thực hiện kế sách “Nín thở qua sông, qua cầu rút ván” với Trung Quốc. Có lẽ Hoa Kỳ đã thông cảm với vị thế khó khăn này nên đã theo đuổi đối sách hòa dịu với Việt Nam, đôi khi phải vượt nguyên tắc, thả nổi các điều kiện thực tế cho đảng và nhà cầm quyền Việt Nam có thể chủ động chọn lựa để qua mặt Trung Quốc.

     Nếu dựa trên nhận định tổng quát trên, hệ quả chuyến đi Việt Nam vừa qua của Tổng Thống Hoa Kỳ Obama như thế nào?

      Hệ quả trong tương quan Mỹ-Việt, dường như cả hai đã thành đạt được mục đích và ý nghĩa mà mỗi bên muốn thành đạt qua chuyến thăm Việt Nam của Tổng Thống Hoa Kỳ Barack Obama.

     Bởi vì mục đích chung Mỹ-Việt dự trù trong chuyến đi Việt Nam của Tổng Thống Obama là duyệt lại và củng cố thêm một bước quan trọng trong việc thực hiện “ quan hệ đối tác toàn diện diện” giữa Hoa Kỳ và Việt Nam, được cụ thể bằng việc công bố, ngay ngày đầu tiên của chuyến thăm, quyết định bãi bỏ hoàn toàn lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam, mà Hoa Kỳ áp đặt khoảng 50 năm qua, sau khi đã được gỡ bỏ một phần trước đây vào năm 2014. Đồng thời, Hoa Kỳ tái cam kết tiếp tục để cho Việt Nam tham gia Hiệp Định TPP và đi vào thực hiện trong tương lai, nếu Việt Nam thực hiện đúng những điều kiện đòi hỏi của TPP (công đoàn độc lập, cải đổi luật pháp, hình thàng các tổ chức xã hội dân sự…) để được Quốc Hội Hoa kỳ thông qua.

     Những thành tựu trên đây đã cùng đạt ý nghĩa chung Mỹ-Việt là muốn  trong quan hệ song phương chỉ còn “ý thức quá khứ” chiến tranh và cùng “hành động cho tương lai ” hòa bình hữu nghị, đôi bên cùng có lợi, mà cả hai đã khởi động hơn 20 năm qua (1995-2016)và giờ đây đi vào thực chất hơn.Đồng thời như một tuyên bố chung, ngầm gửi đến Bắc Kinh, rằng việc Việt Nam ngày càng đến gần hơn với Hoa Kỳ, hình thành thế liên minh kinh tế đa phương (Hiệp định TPP) và an ninh, quốc phòng song phương (bán vũ khí và các hoạt động quân sự chung tại Biển Đông…) là hệ quả tất nhiên của những hành động trắng trợn xâm chiếm Biển Đông, ỷ mạnh hiếp yếu bao lâu nay của Trung Quốc.

     Tuy nhiên, để giám bớt cường độ phản ứng của Trung Quốc bất lợi cho Việt Nam, Hoa Kỳ tạo thế “độc lập tự chủ” cho Hà Nội, để Trung Quốc vẫn tin rằng, dù Hà Nội có đến gần Washington đến đâu, vẫn không quay lưng  lại với Bắc Kinh và luôn trung thành với mối quan hệ khăng khít, lâu đời giữa hai nước có “sông liền sống, núi liền núi”. Vì thế, một mặt Tổng Thống Obama tuyên bố các hành động tăng cường hợp tác giữa Hoa Kỳ và Việt Nam, trong khuôn khổ “ quan hệ đối tác toàn diện” song phương chứ không nhắm vào Trung Quốc hay với bất cứ lý do nào khác.

     Mặt khác Tổng Thống Obama tuyên bố quyết định bãi bỏ hoàn toàn cấm vận bán vũ khí sát thương cho Việt Nam, đã không kèm điều kiện tiên quyết buộc nhà cầm quyền CSVN phải thực hiện một số động tác tôn trọng nhân quyền cụ thể trước chuyến đi. Chẳng hạn trước đó, nhà cầm quyền CSVN phải thả hết các tù nhân lương tâm đang bị giam cầm hay ít ra phải thả một số những người bất đồng chính kiến có tiếng đang bị cầm tù do các hoạt động đấu tranh ôn hòa cho dân chủ, như luật sư Nguyễn Văn Đài, bloger “Anh Ba Sàm” Nguyễn Hữu Vinh, tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức và nhiều người khác. Thế nhưng, trước chuyến đi, nhà cầm quyền CSVN chỉ thả Linh mục Nguyễn Văn Lý, một người đã vào tù ra khám nhiều lần,tổng cộng các án tù lên đến trên 20 năm, chỉ vì các hoạt động đấu tranh ôn hòa cho quyền tự do tôn giáo và các nhân quyền, dân quyền căn bản của người dân.

     Việc trả tự do cho Linh mục Nguyễn Văn Lý chỉ vài tháng trước thời hạn thi hành  bản án tù cuối cùng nên đã không có ý nghĩa gì đối với sự trông đợi của công luận; cũng như Tổng Thống Obama biết rõ công an  CSVN đã ngăn cản những người bất đồng chính kiến mà Ông muốn gặp khi có mặt tại Việt Nam...Thế nhưng Hoa Kỳ dù quan tâm vẫn không có phản ứng gì.  Phải chăng Hòa Kỳ có ý ngầm giúp nhà cầm quyền CSVN thực hiện kịch bản “độc lập tự chủ”, để Bắc Kinh tin là Hà Nội luôn giữ vững lập trường, dù cần Mỹ, nhưng không khuất phục trước những điều kiện tiên quyết đòi buộc Hà Nội phải tôn trọng nhân quyền. Đồng thời, như để chứng tỏ với Bắc Kinh, rằng Hà Nội lúc nào cũng coi trọng quan hệ Việt- Trung cao nặng hơn quan hệ Việt- Mỹ, nhà cầm quyền CSVN đã thể hiện qua nghi thức đón tiếp Tổng Thống Obama cố tình hạ thấp hơn nghi thức đón tiếp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Chẳng hạn đã chỉ cho một Thứ Trưởng ngoại giao ra đón Tổng Thống Obama ở sân bay, không bắn 21 phát đại bác chào mừng theo nghi thức ngoại giao như Hà Nội đã từng làm trong cuộc đón tiếp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cân Bình trong chuyến thăm Việt Nam vào đầu tháng 11-2015 vừa qua; cũng như chỉ để Tổng Thống Obama nói chuyện trực tiếp với quần chúng tại Trung Tâm Hội Nghị Quốc Gia, trong khi đã mời (hay bị ép buộc) cho Chủ tịch Tập Cận Bình đến quốc hôi Việt Nam đọc diễn văn phủ dụ những người được coi là đại biểu trong cơ quan quyền lực cao nhất của nhân dân Việt Nam. Có người cho rằng sự khác biệt này như là sự coi thường và sỉ nhục Tổng Thống Hoa Kỳ. Thế nhưng chúng tôi cho rằng Hoa Kỳ vốn theo chủ nghĩa thực dụng, “quân tử Tây” khác “quân tử Tầu”, nên chỉ nghĩ đến lợi ích thực tế, không quan tâm đến sự khác biệt hình thức đón tiếp nhỏ nhen, cũng như một số tiểu xảo cao ngạo ra vẻ “ta đây” của Ông Tổng Trọng khi tiếp Tổng Thống Obama ở trụ sở đảng CSVN, mà ai cũng biết để dùng hình ảnh vào mục đích tuyên truyền lừa bịp nhân dân trong nước thiếu phương tiện thông tin độc lập. Chủ nghĩa thực dụng và lợi ích thực tế là gì, không cần viết ra thì ai cũng biết, như chúng tôi đã trình bầy khái quát trong nhận định tổng quát ở trên.

     Không biết kịch bản “độc lập tự chủ” và kế sách “Nín thở qua sông, qua cầu rút ván”của Hà Nội có qua mặt được Bắc Kinh hay không mà ngay sau khi Tổng Thống Obama tuyên bố dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận bán vũ khí sát thương cho Việt Nam, Bà Hoa Xuân Oánh, người phát ngôn Bộ Ngoại Giao Trung Quốc đã hoan nghênh việc bãi bỏ này.Bà nói: “Lệnh cấm vận vũ khí bản thân nó là một sản phẩm của Chiến tranh Lạnh và không nên tồn tại. Vì thế, chúng tôi hy vọng rằng các lệnh cấm vận vũ khí tương tự sẽ được dỡ bỏ, và giải pháp đối với vấn đề này sẽ đóng góp vào sự phát triển, ổn định và hòa bình khu vực. Như chúng tôi đã nói, chúng tôi vui mừng chứng kiến Việt Nam và Hoa Kỳ có thể phát triển mối quan hệ hợp tác bình thường”.

     Ấn phẩm của tờ Nhân dân Nhật Báo thuộc Đảng Cộng sản Trung Quốc cũng viết : “Phát triển mối quan hệ với Hoa Kỳ có thể giúp Việt Nam thúc đẩy hơn nữa các lợi ích quốc gia, và mang lại lợi ích cho các doanh nghiệp nội địa trong một loạt các lĩnh vực như dệt may, giầy dép và điện tử….
Tuy nhiên, không có bất kỳ lý do gì khiến Trung Quốc ghen tị hoặc hoảng sợ về mối quan hệ gần gũi hơn giữa Việt Nam và Hoa Kỳ,”

     Nhiều người ngạc nhiên trước phản ứng có vẻ nghịch lý trên của Trung Quốc, nhưng chỉ một ngày sau, Trung Quốc đã gay gắt tố cáo lên án mối quan hệ này. Trung Hoa Nhật báo trong một bài xã luận đăng hôm 24-5-2016  đã cảnh báo rằng Hoa Kỳ và Việt Nam không nên châm ngòi cho một “mồi lửa trong khu vực”; rằng động thái của ông Obama có nghĩa là để “kiềm chế sự trỗi dậy của Trung Quốc”; và rằng “Điều này, nếu đúng là sự thật, thì là điềm xấu cho hòa bình và ổn định khu vực”.

     Phản ứng không nhất quán trên đây có thể giải thích trên hai mối quan hệ:

- Một là quan hệ với Việt Nam, Trung Quốc chúc mừng để tỏ ra coi thường việc Mỹ bãi bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận bán vũ khí sát thương cũng như mọi nỗ lực sát lại gần Hòa Kỳ của Hà Nội, với đối sách hai mặt để thành đạt ý đồ  tìm chỗ dựa chống lại Bắc Kinh, Bắc Kinh đều biết hết. Đồng thời qua đó Bắc Kinh muốn cho Hà Nội hiểu rằng gần Mỹ đến đâu cũng không thể thoát khỏi vòng Kim Cô quá khứ cũng như hiện tại của Trung Quốc đã tròng vào cổ đảng và nhà cầm quyền Việt Nam. Vì thế tờ Nhân Dân Nhật Báo của đảng CS Trung Quốc mới viết “chúng tôi vui mừng chứng kiến Việt Nam và Hoa Kỳ có thể phát triển mối quan hệ hợp tác bình thường… Tuy nhiên, không có bất kỳ lý do gì khiến Trung Quốc ghen tị hoặc hoảng sợ về mối quan hệ gần gũi hơn giữa Việt Nam và Hoa Kỳ”

   - Hai là quan hệ với Hoa Kỳ, thì Trung Quốc lại đã gay gắt tố cáo lên án mối quan hệ này, rằng Hoa Kỳ và Việt Nam không nên châm ngòi cho một “mồi lửa trong khu vực”  như là để cảnh cáo và đổ lỗi cho Hoa Kỳ nếu có hậu quả tai hại gì trong khu vực, tỷ như nổ ra xung đột quân sự tại Biển Đông. Mặc dầu khi tuyên bố bãi bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận bán vũ khí sát thương cho Việt Nam Tổng thống Barack Obama đã nhấn mạnh động thái này “không phải vì Trung Quốc”, dù thừa nhận rằng Washington và Hà Nội đang cùng nhau chia sẻ mối quan ngại chung về những hành động của Trung Quốc ở Biển Đông. Ông Obama nói: “Hoa Kỳ dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm bán thiết bị quân sự cho Việt Nam đã áp dụng khoảng 50 năm nay. Việc bán vũ khí vẫn sẽ phải đáp ứng những điều kiện gắt gao, bao gồm những điều kiện về nhân quyền, nhưng sự thay đổi này bảo đảm là Việt Nam tiếp cận được với các thiết bị cần thiết để tự vệ”.

     Nhưng nói gì thì nói, mức độ đáp trả Bắc Kinh của Hà Nội dường như có cường độ mạnh mẽ hơn từ vàì ngày trước và sau chuyến đi Việt Nam của Tổng Thống Hoa Kỳ Obama. Vì sau chuyến đi này, các cơ quan truyền thông chính thống của nhà cầm quyền CSVN đã phổ biến nhiều bài viết, phát thanh, truyền hình tố cáo và lên án mạnh mẽ ý đồ và hành động xâm lấn biển đảo thuộc chủ quyền Việt Nam một cách định kỳ. Tỷ như bài bình luận của đài truyền hình trung ương ở Hà Nội VTV.1 nghe  được hôm Chủ Nhật 22-5-2016, sau khi người xướng ngôn đọc nội dung, còn có thêm lời bình và dẫn giải của Viện Phó Viện Nghiên Cứu Biển Đông thuộc bộ ngoại giaoViệt Nam, về các hành động lân chiếm biển đảo cùa Việt Nam có tính định kỳ trước đây thường được Trung Quốc khởi động vài ba tháng trước các Hội Nghị Shangri-La hàng năm của các Bộ Trưởng Quốc Phòng một số quốc gia trong vùng. Phải chăng chuyến đi Việt Nam của Tổng Thống Hoa Kỳ Obam đã “lên giây cót” cho nhà cầm quyền CSVN và Việt Nam cũng muốn dùng “oai hùm(Mỹ) để nhát khỉ (Trung)”?

     Chẳng thế mà khi đến dự hội Nghị bên lề hội nghị thượng đỉnh G.7  ở nhật, ngày 26-5-2016, trả lời phỏng vấn của các hãng tin quốc tế về vấn đề tranh chấp lãnh thổ, Chủ tịch nước Trần Đại Quang cho biết các xung đột trong vùng biển tranh chấp không chỉ là mối quan ngại của riêng các quốc gia có liên quan mà còn của các quốc gia khác trên thế giới.Ông Quang nói: “Các hành động gây mất ổn định, thay đổi hiện trạng, vi phạm luật pháp quốc tế… đã làm suy yếu lòng tin và gia tăng căng thẳng. Nhiều quốc gia khác trong khu vực và cộng đồng quốc tế cảm thấy không an toàn, nhiều lần lên tiếng thể hiện sự quan ngại sâu sắc”.

     Mặc dầu Ông Quang không nêu cụ thể một bên nào trong xung đột ở Biển Đông, nhưng ai cũng hiểu “Các hành động gây mất ổn định, thay đổi hiện trạng, vi phạm luật pháp quốc tế…” là do ai gây ra.

     Trên đây là những hệ quả chuyến thăm Việt Nam của Tổng Thống Hoa Kỳ Obama xét theo tương quan ba chiếu giữa các chính quyền Mỹ-Việt, Mỹ - Trung và Việt –Trung. Thế còn hệ quả với nhân dân Việt Nam thì sao?

      Rõ ràng là có sự khác biệt nhiều điều giữa “ý đảng” và “lòng dân”.Người ta thấy hàng ngàn người dân Việt Nam từ Hà Nội đến Saigon tự nguyện, tự giác (không cần nhà nước tổ chức dàn cảnh) ùa ra đường nồng nhiệt đón tiếp Tổng Thống Obama trên các lộ trình Ông đi qua; cũng như những tràng pháo tay bầy tỏ sự tán đồng nồng nhiệt nhiều lần vang lên trong suột cuộc nói chuyện hơn nửa  tiếng đồng hồ của Tổng Thống Obama với hàng ngàn người dân đa phần là giới trẻ thanh niên, sinh viên học sinh tụ tập tại Trung Tâm Hội Nghị Quốc Gia ở Hà Nội để nghe trực tiếp Tổng Thống Obama nói về giá trị thực tiễn của  tự do, dân chủ, nhân quyền, xã hội dân sự… chỉ có được do chính người dân và chính quyền cùng nhau thực hiện, chứ Hoa Kỳ không thể và không có quyền làm thay, mà chỉ có thể hổ trợ, giúp đỡ khi được yêu cầu.

     Qua những hình ảnh, lời nói bầy tỏ nỗi vui mừng, kính trọng, yêu mến của mọi tầng  lớp nhân dân Việt Nam dành cho Tổng Thống Obama ở những nơi Ông đi qua hay tiếp xúc được phổ biến rộng rãi trên các phương tiện truyền thống trong và sau thời gian chuyến thăm … người ta tự hỏi vì sao?

      Sự thể này có lẽ một phần là do tâm lý mong chờ Hoa Kỳ như một “cứu tinh” trước hành động của Trung Quốc ngày càng trắng trợn lấn chiếm biển đảo của Việt Nam mà nhà cầm quyền thì chỉ biết “hèn với giặc, ác với dân”.; phần vì người dân nhận thức được thực tế họ có được đời sống tốt đẹp hôm nay, được trả lại một số quyền dân chủ, dân sinh so với hơn 20 năm trước đây, chủ yếu nhờ Hoa Kỳ dỡ bỏ cấm vận (1995-2015), tạo cơ hội cho đảng và nhà cầm quyền Việt Nam thực hiện chính sách “Mở cửa” cho các  nhà tư bản Hoa Kỳ và các nước khác vào đầu tư. Chính nhờ đó Việt Nam đã phát triển trông thấy trong nền kinh tế thị trường tự do theo hướng tư bản chủ nghĩa, chứ không phải do “kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa” như nhà cầm quyền CSVN vẫn ngụy biện và thực tế đã phủ định sự ngụy biện này. Thực tế các yếu tính của nền kinh tế thị trường tư bản chủ nghĩa đã hình thành gần hoàn bị sau 20 năm (1995-2015) và chính nhà đương quyên Việt Nam cũng mong được Hòa Kỳ công nhân Việt Nam đã có nền kinh tế thị trường sau chuyến thăm Việt Nam của Tổng Thống Obama.

     Ngoài những nguyên nhân của qua khứ trên, hiện tại, Tổng Thống Obam được ngươi dân Việt Nam nồng nhiệt đón chào và có tình cảm ngưỡng mộ, yêu mến thật sự, là do chính cung cách thân dân của nhà lãnh đạo hành pháp cao nhất của một cường quốc dân chủ bậc nhất thế giới, thể hiện qua lời ăn tiếng nói, cách xử sự khi giao tiếp với quần chúng Việt Nam bên đường, trong hội trường với giới trẻ ở Hà Nội  hay đại diện một số tổ chức xả hội dân sự, giới kinh doanh ở Saigon; hay khi Ông Obama vào một nhà hàng bình dân ở Hà Nội để ăn chả Hà Nội, hay uống cà phê trong quan bên đường ở Saigon…

     Tựu chung, tất cả những lời nói, hành động của nhân dân Việt Nam biểu  tỏ sự kính trọng, yêu mến chân thành và nồng nhiệt khi đón chào Tổng Thống Hoa Kỳ Barack Obam trong chuyến thăm Việt Nam vừa qua, có ý nghĩa như một thông điệp gián tiếp gửi đến nhà cầm quyền chế độ độc tài toàn trị, độc đảng CS đương thời tại Việt Nam, đã đến lúc nên làm và “phải làm theo lòng dân”. Nghĩa là đã đến thời điểm thuận lợi để cùng dân làm dân chủ, bằng cách chủ động chuyển đổi hòa bình qua chế độ dân chủ pháp trị, đa đảng.

    Đây cũng là một nhắc nhớ  đảng và nhà cầm quyền CSVN, rằng mặc dầu trong chuyến đi này, Tổng Thống Hoa Kỳ đã tuyên bố bãi bỏ hoàn toàn  cấm vận bán vũ khi sát thương cho Việt Nam, mà không đòi hỏi phải thực hiện trước một số việc làm cụ thể về tôn trọng nhân quyền, nhưng việc thực thi quyết định bãi bỏ cấm vận trên nguyên tắc này, cũng như  việc thực thi Hiệp Định TPP vẫn phải được xét định căn cứ trên thành tích thực thi nhân quyền của nhà cầm quyền CSVN. Nghĩa là tất cả chỉ là những đồng ý trên nguyên tắc, thực tế tôn trọng nhân quyền vẫn là “điều kiện ắt có” bắt buộc đảng và nhà cầm quyền CSVN phải thực hiện “điều kiện đủ” để được Hoa Kỳ thực thi. Tất cả hãy còn ở phía trước.Đảng và nhà cầm quyền CSVN cần thức thời, hiểu rõ sự cảm thông của Hoa Kỳ và sự chịu đựng của nhân dân là có mức độ, đừng lấy lòng tiểu nhân (Việt cộng) mà đo lòng quân tử (Hoa Kỳ), đừng coi thường sức mạnh “tức nước, vỡ bờ” của nhân dân để “già néo, đứt giấy” khiến “Đảng Ta” có thể “mất cả chì lẫn chài” đấy thôi.

Thiện Ý

Houston, 30-5-2016

        

*Ghi chú: Bài này chúng tôi đã gửi cho Đài VOA đăng tải sau khi cắt bỏ một số chi tiết cho phù hợp với quy định.