Nhận định về vụ cưỡng chế đất đai của nông dân Đồng Tâm
22/01/2020
Chia sẻ
Thiện Ý
Việc nhà cầm quyền
Việt Nam thực hiện cưỡng chế
đất đai trưng dụng của nông dân xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, ngoại vi Hà Nội đêm
Mùng 9-1-2020, đã và đang là sự kiện thời sự nóng được sự quan tâm theo dõi của
công luận quốc tế và quốc dân Việt Nam trong và ngoài nước. Vì sao?
Để trả lời phần
nào câu hỏi trên, bài viết này lần lượt trình bày:
- Diễn tiến vụ
việc
- Nhận định:
Nguyên nhân và hậu quả, trấn áp hay đàn áp,biện pháp khác giải pháp.
I - Diễn
tiến vụ việc
Diễn tiến vụ việc
cưỡng chế đất đai ở xã Đồng Tâm ngày 9-1-2020 do Bộ công an Việt Nam độc quyền
đưa ra có những chi tiết được điều chỉnh theo thời gian mâu thuẫn nhau, khác
với thực tế được nhân dân xã Đồng Tâm phản ánh, được các cơ quan truyền thông
quốc tế và giới truyền thông tự do, ngoài luồng trong nước ghi nhận và phổ biến
trên các phương tiện truyền thông đại chúng. Sự mâu thuẫn và khác biệt này,
dường như cơ quan có trách nhiệm cưỡng chế đã bị động, lung túng trong việc
hoàn chỉnh một kịch bản biện minh cho cuộc cưỡng chế gây nhiều phản ứng bất
bình trong nhân dân và công luận quốc tế. Tổng hợp cả hai luồng tin khác biệt
trên, chúng tôi cố gắng tóm lược diễn tiến các sự kiện một cách khách quan, hợp
lý hơn.
Theo đó, từ mấy
ngày trước khi xẩy ra vụ việc (9-1-2020) công an đã chuyển lực lượng
cưỡng chế bao vây làng Hoành, xã Đồng Tâm, với lực lượng cảnh sát cơ động
(CSCĐ) lên đến khoảng 3000. Cuộc cưỡng chiếm khởi sự vào rạng sáng ngày
9-1-2020, khoảng 2 giờ sáng, lực lượng cưỡng chế đã xâm nhập làng Hoành, Xã
Đồng Tâm. Vụ đụng độ được nói là diễn ra vào lúc 4 giờ sáng. Một thông cáo của
Bộ Công an cho biết vụ đụng độ chết người xảy ra khi lực lượng chức năng tiến
hành xây dựng tường rào bảo vệ Sân bay Miếu Môn bị tấn công bởi những người dân
chống đối ‘sử dụng lựu đạn, bom xăng, dao phóng’. Thông tin
này công luận cho là giả tạo, phi lý. Vì không lẽ ‘lực lượng chức năng
tiến hành xây dựng tường rào bảo vệ Sân bay Miếu Môn’ vào lúc 4 giờ
sáng lại bị tấn công khi dân làng Hoành, xã Đồng Tâm còn ngủ.
Trong khi
có nhận định cho rằng dường như
có sự rút kinh nghiệm từ vụ cưỡng chế năm 2017, lực lượng cưỡng chế lần này
thuộc Bộ Công an đã lên kế hoạch cưỡng chế quy mô như một cuộc hành quân thần
tốc, bất ngờ, ban đêm và sử dụng lực lượng cưỡng chế có tính áp đảo để người
dân không kịp phản ứng và không thể huy động đông đảo lên đến 6000 người dân
như trước đây để bắt giữ người thi hành cưỡng chế làm con tin?
Do đó, để thực
hiện kế hoạch cưỡng chế quy mô này, trước hết là bao vây cô lập Đồng Tâm, nội
bất xuất, ngoại bất nhập trên thực địa và cắt đứt mọi liên lạc điện thoại,
internet khu vực Đồng Tâm với bên ngoài.Các mục tiêu ưu tiên mà lực lượng cưỡng
chế tấn công là các đối tượng bao lâu nay bị coi là cầm đầu cuộc đấu tranh giữ
đất bị trưng dụng, theo chủ trương “đập đầu, bắt rắn”. Do đó nhà cha con ông Lê
Đình Kình, 84 tuổi đời, 57 tuổi đảng, được coi là người lãnh đạo tinh thần của
cuộc đấu tranh giữ đất bị trưng dụng của nông dân xã Đồng Tâm đã là một trong
các mục tiêu tấn công hàng đầu. Sự đụng độ này đã gây tử thương cho ông Kình,
một vài người con trai của ông Kình và một số người khác đã bị thương. Ba sĩ
quan công an đã thiệt mạng vì bị té “giếng nước kỹ thuật (giếng nước ngoài
trời) trên đường tiến quân vào nhà ông Kình. Những cái chết của ông Kình
và ba sĩ quan cộng an này cũng đang gây nhiều nghi vấn của công luận về nguyên
nhân dẫn đến cái chết. Ông Kình có thật sự cầm lựu đạn trong tay chống cự công
an nên bị bắt chết? Ba sĩ quan công an té giếng sâu 4 mét cùng lúc, chấn thương
chết hay bị người dân ném xuống giếng rồi đổ xăng đốt cháy…?
Theo lời cư dân
Đồng Tâm kể lại, thì tiếng kẻng tiếng mâm, tiếng phẫn xoong đập vào nhau của
dân làng vang khắp mọi con ngõ nhỏ như dấu hiệu ‘khi mà thấy có quân tiến về
Đồng Tâm thì đánh kẻng báo động, để tập hợp người dân. Trong khi lực lượng
cưỡng chế tiến vào đến làng thì nổ súng trấn áp người dân. Đồng thời bắn nhiều
hơi cay, đạn cao su các thứ. khói mù mịt. Các nhà gần đường bị khói bay vào làm
trẻ con bị ngạt. Tất cả họ đều xông vào như thế’... Tuy nhiên, dân làng không
di chuyển được, do đã bị các nút chặn khắp ngõ, khắp nhà của công an cơ động
chặn lại, hô lớn qua loa phóng thanh ‘Tất cả vào nhà ngay’ kèm
theo lựu đạn cay đẩy mọi người vào nhà. Thành ra đã không xẩy ra các cuộc đụng
độ lớn giữa lực lượng cưỡng chế và dân làng. Tình hình xã Đồng Tâm qua đêm, sau
đó trở lại yên tĩnh trong bầu không khí tang tóc u buồn vì có một số người
chết, bị thương và bị bắt đem đi. Ít ngày sau đó, chợ búa tạm ngưng họp, trường
học tạm đóng cửa…
Hậu quả
sau cùng, theo truyền thông trong nước đưa tin vào ngày thứ Bảy 11-1-2020, được biết ba viên chức công an tử vong trong vụ đụng
độ ở xã Đồng Tâm được truy tặng Huân chương Chiến công hạng nhất của Chủ tịch
Nước và cơ quan công an các cấp cũng đã ký quyết định thăng cấp bậc hàm cho họ.
Trong khi thi thể của ông Lê Đình Kình, thường dân duy nhất được chính thức xác
nhận thiệt mạng, cũng được trả về cho gia đình mai táng. Những cái chết này
đánh dấu một kết cục bi thảm giữa căng thẳng và phẫn nộ sục sôi liên quan đến
một trong những vụ tranh chấp đất đai thu hút nhiều sự chú ý nhất giữa người
dân và chính quyền trong những năm qua ở Việt Nam.
Chiều 13-1, trang
báo Thanh Niên dẫn lời một lãnh đạo Công an thành phố Hà Nội cho biết,
Cơ quan CSĐT Công an thành phố Hà Nội đã ra quyết định khởi tố bị can đối với
22 đối tượng trong vụ án đặc biệt nghiêm trọng xảy ra tại xã Đồng Tâm vào ngày
9/1, với các tội danh “giết người” và “chống người thi
hành công vụ.” Sự khởi tố này có nhận định cho rằng quá nóng vội, có
tinh áp đặt một chiều. cần có thêm thời gian điều tra xem những hành vi của của
những người này có hội đủ yếu tố cấu thành tội phạm, các hành vi của phía công
an cơ động cưỡng chế có hợp pháp và chính đáng không.
II -Nhận
định
1 - Cưỡng
chế Đồng Tâm: Nguyên nhân pháp lý và thực tế
Nguyên
nhân pháp lý đưa đến cưỡng chế
gây xung đột đổ máu giữa lực lượng công an thi hành cưỡng chế ở xã Đồng Tâm,
cũng là nguyên nhân chung của các vụ cưỡng chế trước đây và cả sau này, nếu
Luật Đất đai hiện hành vẫn được duy trì. Bởi vì Luật Đất đai này chỉ thích
dụng, khả thi trong nền kinh tế xã hội chủ nghĩa, không còn
thích dụng và khả thi trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội
chủ nghĩa ( giả tạo, gượng ép, duy ý chí, nửa nạc nửa mỡ..)
hiện nay. Nhất là với Điều khoản quy định ‘Đất đai thuộc sở hữu toàn dân
do Nhà nước đại diện chủ sở hữu’ (Điều 5, khoản 1 của Luật Đất Đai
hiện hành).
Điều khoản này của
Luật Đất Đai chỉ phù hợp và khả thi trong nền kinh tế xã hội chủ nghĩa vì là
nền kinh tế hoạch định cứng rắn với vai trò chủ đạo duy nhất của kinh tế quốc
doanh do nhà nước thống nhất quản lý, không có quyền tư hữu, công nhân không
được quyền có đất lập cơ sở sản xuất kinh doanh riêng, nông dân không có đất
canh tác cá thể, đất thổ cư cũng được tiêu chuẩn hóa khi cấp đất sử dụng cho
người dân…Thế nhưng thực tế, công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội sau khi thống
nhất cả nước (sau 1975) đã thất bại dù cố gắng “Đổi mới”
theo gương Liên Xô(1985-1995) vẫn không cứu vãn được sự thất bại hoàn
toàn và vĩnh viễn sau 20 năm (1975 -1995), phải “mở cửa”
làm ăn với thế giới bên ngoài bằng con đường ‘Kinh tế thị trường theo
định hướng xã hội chủ nghĩa’ (chỉ là giả tạo, ngụy biện, duy ý
chí, không phù hợp với thực tế khách qua…) trong khi thực tế sau
25 năm ‘Mở cửa’ (1995-2020) Việt Nam đã đang thực
hiện “kinh tế thị trường định hướng tư bản chủ nghĩa”. Từ đó
và nhờ đó Việt Nam
mới có bộ mặt phát triển toàn diện, đời sống nhân dân được cải thiện và ngày
một nâng cao mọi mặt như hiện nay.
Nguyên
nhân thực tế:Chính trong ‘môi
trường mật ngọt kinh tế thị trường’, định hướng xã hội chủ nghĩa’(ngụy
tạo, ngụy biện) mà vẫn duy trì Điều khoản coi “đất đai thuộc quyền
sở hữu toàn dân do nhà nước đại diện chủ sở hữu’ đã là căn bản pháp lý
cho một thực tế, là các quan chức nhà nước lớn bé và các nhóm lợi ích lợi dụng
quyền ‘nhà nước đại diện chủ sở hữu” để thủ lợi. Tệ tham
nhũng, cửa quyền, mắc ngoặc làm giầu bất chính bằng quy hoạch, trưng dụng đất
đai người dân đang sử dụng đã là một thực tế phổ biến dẫn đến các vụ khiếu kiện
dân oan như mọi người đã thấy, bế tắc, không giải quyết được. Đồng Tâm chỉ là
trong nhiều khiếu kiện đất đai của người dân, dẫn đến hệ lụy bi thảm như thế
đó.
2 - Hậu
quả của cưỡng chế Đồng Tâm
Vụ cưỡng chế đất
đai Đồng Tâm đã gây tổn hại nghiêm trọng cho cả chính quyền và nhân dân.
- Tổn hại
về phía chính quyền: Hao tổn vật chất, chi phí nhiều tiền bạc, huy
động nhiều nhân lực thực hiện như một cuộc hành quân quy mô lớn chống lại nhân
dân. Một số nhân viên công lực đã hy sinh mạng sống một cách không cần thiết,
hệ lụy tang thương đến những người thân yêu trong gia đình, dòng tộc khi năm
hết, những ngày Tết cổ truyền sắp đến. Đồng thời ảnh hưởng xấu đối với tình
cảm, niềm tin, uy tín của chính quyền đối với nhân dân trong nước và quốc dân
Việt Nam ở hải ngoại – cũng như công luận quốc tế về nhiều mặt (chính trị,
ngoại giao, kinh tế quốc tế…)
- Tổn hại
về phía người dân Đồng Tâm:
cưỡng chế quy mô lớn vào thời điểm những ngày giáp Tết, không chỉ gây tang tóc,
đau thương cho những gia đình có người chết, bị thương, mà còn gây khổ lụy cho
những gia đình có người bị bắt bớ tù đầy vì bị chính quyền truy tố về các tội
“giết người, tàng trữ, sử dụng vũ khí trái phép và chống người thi hành công
vụ” phát sinh từ vụ cưỡng chế đất đai của nông dân Đồng Tâm.
3 - Cưỡng
chế Đồng Tâm: Trấn áp hay đàn áp?
Nhà cầm quyền Việt
Nam nói họ đã sử dụng biện pháp ‘trấn áp’ chứ không phải ‘đàn
áp’ trong vụ đụng độ làm ít nhất 4 người chết hôm 09/01/2020. Dường
như đứng trước sự quan tâm, bất bình và phẫn nộ của người dân trong nước cũng
như người Việt ở nước ngoài và lên án của công luận quốc tế; trước những cái
chết thương tâm của vài người dân cũng như quân, nhà cầm quyền Việt Nam đã muốn
dùng từ ngữ ‘Trấn áp’ thay vì ‘đàn áp’ (mà
các thông tin ngoài luồng trong nước và truyền thông quốc tế thường dùng),
là muốn làm giảm bớt cường độ bạo lực và tính tàn bạo đối với người dân Đồng
Tâm khi sử dụng lực lượng lớn, trang bị khí tài dầy đủ thực hiện cưỡng chế như
một cuộc hành quân vào đêm Mùng 9-1-2020 vừa qua. Vì ‘trấn áp’
có nghĩa qua hình ảnh “đè một nạn nhân xuống, còng tay, khống chế bắt đi” chứ
không ‘đàn áp’ là ‘tấn công, đáng đập, bắn giết’. Để
công an có thể giải thích cái chết của ông Lê Đình Kình, người bị coi là cầm
đầu, là vì tay cầm vũ khí (lựu đạn) chống cự nên mới bị bắn chết thôi…
Mặt khác, có sự
bất nhất trong thông tin độc quyền của Bộ công an, cơ quan chức năng thi hành
lệnh cưỡng chế, có lẽ cũng là vì muốn biện minh cho tính hợp pháp, chính đáng,
làm giảm nhẹ tính nghiêm trọng và cường độ cưỡng chế thái quá, gây cái chết cho
người dân vượt quá quyền tự vệ chính đáng theo luật.
4 - Nhà
cầm quyền Việt Nam
cưỡng chế đúng hay sai?
Trên nguyên tắc về
mặt pháp lý, không kể chế độ dân chủ pháp trị như Hoa Kỳ, mà cả chế độ độc tài
đảng trị CHXHCN hiện nay tại Việt Nam, đều có quyền trưng dụng đất đai của các
tư nhân có quyền sở hữu (như tại Hoa Kỳ) hay quyền sử dụng đất (tại
Việt Nam) vì lợi ích quốc gia, quốc phòng hay công ích.
Tuy nhiên việc
trưng dụng vì lợi ích quốc gia hay công ích phải chính đáng và hợp pháp. Việc
trưng thu phải tiến hành theo đúng trình tự của pháp luật, với tiền bồi thường
thỏa đáng, công bằng thương lượng theo thời giá, chứ không chỉ là quyết định
đơn phương của chính quyền sở tại (Điều 5, khoảng 2 (d) Luật Đất Đai hiện
hành năm 2013). Biện pháp cưỡng chế chỉ được thi hành khi sở hữu chủ không
chịu giao đất, sau khi đã tiến hành đầy đủ tiến trình trên và tránh dùng bạo
lực thái quá, không gây hậu quả nghiêm trọng về của và người cho cả đôi bên.
Vấn đề cưỡng chế
Đồng Tâm có thể đúng về mặt nguyên tắc pháp lý. Nhưng có thể đã sai về mặt thực
tế khi chưa làm đủ các điều kiện và tiến trình pháp lý đòi hỏi. Ngay cả trường
hợp đã làm đầy đủ đòi hỏi của tiến trình pháp lý, việc cưỡng hành thái quá khi
sử dụng quy mô bào cường độ bạo lực trấn áp người dân vượt quá mức độ cần
thiết. Vụ cưỡng chế Đồng Tâm có thể đã vi phạm tính chất này. Đúng ra, việc
giải quyết khiếu kiện đất đai bị trưng dụng chỉ có thể giải quyết ôn hòa theo
trình tự pháp lý hành chánh, không cần thiết sử dụng bạo lực cưỡng chế quy mô,
mạnh bạo và tàn bạo gây hậu quả nhiều mặt, nhất là mặt sinh mạng và nhân tâm.
Cuộc cưỡng chế theo kiều “đánh úp”, tấn công bất ngờ thường
dùng trong trận chiến với quân thù áp dụng với người dân, thực hiện trong những
ngày giáp Tết cổ truyền đã là sai lầm lớn của nhà cầm quyền mà họ phải gánh
chịu mọi trách nhiệm về hậu quả nghiêm trọng do cưỡng chế Đồng Tâm gây ra.Người
dân có vi phạm pháp luật là do nhà cấm quyền đã không giải quyết những nguyện
vọng chính đáng và hợp pháp của họ, dồn họ vào chân tường. ‘Thượng bất
chính, hạ tắc loạn’ mà. Vì thông thường, người dân ở thế yếu không bao
giờ giám làm loạn chống lại chính quyền, với trang bị thì chỉ vũ khi thô sơ như
giáo mác, gạch đá, bom xăng làm sao giám chống lại lực lượng cưỡng chế đông
đảo, trang bị đầy đủ vũ khí trấn áp.
5 - Cưỡng
chế Đồng Tâm chỉ là biện pháp, không phải là giải pháp
Theo nhận định của
chúng tôi, cưỡng chế Đồng Tâm cũng như nhiều vụ cưỡng chế trước đây, gần nhất
là vụ cưỡng chế Vườn Rau Lộc Hưng ở Miền Nam, tất cả chỉ là biện pháp, không
phải là giải pháp. Vì cưỡng chế chỉ là cách đối phó tạm thời để giải quyết tạm
thời một vấn đề vẫn tồn tại bao lâu nay là nhiều vụ khiếu kiện của người dân bị
chính quyền các cấp trưng dụng đất đai, vẫn chưa được giải quyết. Vậy cần tìm
ra nguyên nhân cơ bản để để có một giải pháp dứt điểm vấn đề khiếu kiện đất đai
của người dân. Nguyên nhân cơ bản đó là gì và giải quyết cách nào có hiệu quả
thực tế?
Như trên đã trình
bày, qua vụ cưỡng chế Đồng Tâm cũng như các vụ cưỡng chế khác, có hai nguyên
nhân pháp lý và thực tiễn. Nguyên nhân pháp lý là Luật pháp và nguyên nhân thực
tế là sự lợi dụng, lạm dụng của các viên chức nhà nước khi vận dụng Luật Đất
Đai để thủ lợi cho cá nhân và nhóm lợi ích.Vậy thì, giải pháp riêng cho vụ
khiếu kiện đất đai xã Đồng Tâm liên quan đến trưng dụng đất đai vì lợi ích quốc
phòng; cũng là giải pháp chung cho các vụ khiếu kiện đất đai trên cả nước liên
quan đến trưng dụng đất đai vì lợi ích quốc gia, quốc phòng hay công ích. Để có
được giải pháp này, theo thiển ý:
(1) - Điều
tiên quyết là sửa đổi các Điều khoản liên quan đến quyền sở hữu đất đai của
Hiến pháp và Luật đất đai hiện hành cho phù hợp thực tế “Kinh tế thị trường tư bản chủ nghĩa”(không
phải định hướng XHCN như ‘Đảng ta’ nói đâu). Nếu Việt Nam muốn hội đủ
các nhân tố để được quốc tế công nhân đạt tiêu chuẩn là một nền kinh tế thị
trường tự do hoàn chỉnh như trước đây đã từng có lần yêu câu. Điều quan trọng
nhất cần sửa đổi 53 và 54 của Hiến pháp (*) và Điều 5
và các Điều khoản khác liên quan đến quyền sở hữu đất đai mà ‘Nhà
nước đại diện chủ sở hữu’(**); cẩn trả lại cho người dân quyền sở hữu
đất đai như hầu hết người dân tại các nước dân chủ, kinh tế thị trường tư bản
chủ nghĩa, phát triển văn minh trên thế giới ngày nay.
(2) Thực
tế cả nhà cầm quyền và người dân phải chấp hành nghiêm túc luật đất đai đã được
sửa đổi phù hợp với thực tiễn.Vì
chỉ có như thế, mới tránh tình trạng như nông dân Đồng Tâm bị đẩy đến cảnh phạm
pháp do “thượng bất chính, hạ tắc loạn”. Thực sự người dân
Đồng Tâm vì bị ức chế nên mới có hành động chống lại sự cưỡng chế. Vậy cần xem
xét ức chế đó là gì có thực tế, chính đáng không để giải quyết. Thực tế ức chế
ấy có phải là vì sự trưng dụng đất đai của nông dân Đồng Tâm giống như nhận
định sau đây của nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường, Giáo sư Tiến sĩ
Đặng Hùng Võ, bày tỏ quan điểm trong một cuộc tọa đàm về các chính sách và luật
đất đai diễn ra tại Hà Nội ngày 20/4/2017, rằng “"Không thể
có chuyện dùng đất quốc phòng để kinh doanh mà gọi đó là đất quốc phòng. Đất
quốc phòng chỉ được sử dụng cho mục đích quốc phòng, bảo vệ tổ quốc. Không thể
đem ra kinh doanh.".
Thiện Ý
(*) Điều
53 & 54 Hiến Pháp Việt Nam
hiện hành (2013)
Điều 53
Đất đai, tài
nguyên nước, tài nguyên khoáng sản, nguồn lợi ở vùng biển, vùng trời, tài
nguyên thiên nhiên khác và các tài sản do Nhà nước đầu tư, quản lý là tài sản
công thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản
lý.
Điều 54
1. Đất đai là tài
nguyên đặc biệt của quốc gia, nguồn lực quan trọng phát triển đất nước, được
quản lý theo pháp luật.
2. Tổ chức, cá
nhân được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất. Người
sử dụng đất được chuyển quyền sử dụng đất, thực hiện các quyền và nghĩa vụ theo
quy định của luật. Quyền sử dụng đất được pháp luật bảo hộ.
3. Nhà nước thu
hồi đất do tổ chức, cá nhân đang sử dụng trong trường hợp thật cần thiết do luật
định vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích
quốc gia, công cộng. Việc thu hồi đất phải công khai, minh bạch và được bồi
thường theo quy định của pháp luật.
4. Nhà nước
trưng dụng đất trong trường hợp thật cần thiết do luật định để thực hiện nhiệm
vụ quốc phòng, an ninh hoặc trong tình trạng chiến tranh, tình trạng khẩn cấp,
phòng, chống thiên tai.
Điều 5
Luật Đất Đai Việt Nam
hiện hành (2013)
Điều 5. Sở
hữu đất đai
1. Đất đai thuộc
sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu.
2. Nhà nước thực
hiện quyền định đoạt đối với đất đai như sau:
a) Quyết định mục
đích sử dụng đất thông qua việc quyết định, xét duyệt quy hoạch sử dụng đất, kế
hoạch sử dụng đất (sau đây gọi chung là quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất);
b) Quy định về hạn
mức giao đất và thời hạn sử dụng đất;
c) Quyết định giao
đất, cho thuê đất, thu hồi đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất;
d) Định giá đất.
3. Nhà nước thực
hiện quyền điều tiết các nguồn lợi từ đất đai thông qua các chính sách tài
chính về đất đai như sau:
a) Thu tiền sử
dụng đất, tiền thuê đất;
b) Thu thuế sử
dụng đất, thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất;
c) Điều tiết phần
giá trị tăng thêm từ đất mà không do đầu tư của người sử dụng đất mang lại.
4. Nhà nước trao
quyền sử dụng đất cho người sử dụng đất thông qua hình thức giao đất, cho thuê
đất, công nhận quyền sử dụng đất đối với người đang sử dụng đất ổn định; quy
định quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất.
No comments:
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.